Κτίζοντας με τους προγόνους μας

(εντός της σχολικής αίθουσας):

οι μαθητές απαριθμούν φυσικά υλικά της πατρίδας τους, εστιάζουν στην πέτρα. Συζητούν για καρστικού συστήματος τοπία. (πλεονεκτήματα / μειονεκτήματα). Οι μαθητές ταυτοποιούν  τα πέτρινα κτίρια στην πατρίδα τους. Ο καθηγητής συσχετίζει τα υλικά με τις κατάλληλες φωτογραφίες. Ταυτοποιούν  τα παλαιότερα κτίρια του τόπου τους, και μέσω της μελέτης που κάνουν συμπεραίνουν ότι όλα είναι κατασκευασμένα από πέτρα,   συμπεραίνοντας ότι είναι το πιο προσιτό υλικό στο τοπίο και ότι είναι  κατάλληλο για κατασκευές ( λόγω ανθεκτικότητας, αντοχής, ικανότητας σχεδίασης, αγωγιμότητας, αισθητικής αξίας κ.λπ.)

(προετοιμασία για έξοδο από την σχολική αίθουσα)

Ο/ Η εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να εστιάσουν την προσοχή τους στις φωτογραφίες των κτιρίων που συζήτησαν νωρίτερα. Εμφανίζει φωτογραφίες τοπίου της  περιοχής τους και καλεί τους μαθητές να περιγράψουν κτίρια του ίδιου στυλ που δεν εμφανίζονται στις φωτογραφίες αλλά τα αναγνωρίζουν. Στο τέλος, καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι περισσότερες από τις παλαιές πέτρινες κατασκευές κατασκευάστηκαν χρησιμοποιώντας  την τεχνική  της ξερολιθιάς. (Από κοινού περιγράφουν τον ορισμό  για τις ξερολιθικές κατασκευές και της τεχνικής της ξερολιθιάς). Ο τύπος αυτός χτισίματος οδηγεί σε κατασκευή που δημιουργείται με τη στοίβαξη πετρών χωρίς τη χρήση συνδετικού υλικού – συνδετικού κονιάματος (π.χ. τσιμέντου).

(εξωτερικό περιβάλλον, παρατήρηση)

Οι μαθητές/τριες χωρίζονται σε τρεις ομάδες. Κάθε ομάδα παρατηρεί διαφορετικούς τύπους κατασκευών από ξερολιθιά: ΟΜΑΔΑ Α Εξερεύνηση τοίχων με φράχτη με τεχνική διπλής ξερολιθιάς ΟΜΑΔΑ Β Εξερεύνηση τοίχων σε φράκτη με μονή σειρά ξερολιθιάς ΟΜΑΔΑ Γ Εξερεύνηση των πέτρινων τοίχων των μεσαιωνικών σπιτιών.

Και οι τρεις ομάδες κάνουν την έρευνα σύμφωνα με τις ακόλουθες εργασίες: Μετρούν το πλάτος του τοίχου. Κοιτάζουν την οριζόντια διατομή, καθορίζουν πόσες διαμήκεις σειρές πετρών υπάρχουν. Κοιτάζουν το μπροστινό μέρος της ενσωματωμένης πέτρας και προσδιορίζουν αν η πέτρα που είναι ενσωματωμένη στην ξερολιθιά είναι σκαλισμένη. Μελετούν το σχήμα και το μέγεθος των ενσωματωμένων πετρών. Εάν έχουν εγκατασταθεί πέτρες διαφορετικού μεγέθους, μελετούν τη διάταξη, πού τοποθετούνται μεγαλύτερες πέτρες και πού είναι μικρότερες. Εξερευνούν και προσδιορίζουν πόσο κοίλα είναι τα τοιχώματα της ξηρής πέτρας (εάν ένα κουνέλι / ποντίκι / πουλί / άνεμος μπορεί να περάσει μέσα από αυτά ...) Δεδομένων των προκαθορισμένων χαρακτηριστικών της ξερολιθικής κατασκευής και του περιβάλλοντος στο οποίο βρίσκεται, ποια ήταν η λειτουργία της. Χρησιμοποιώντας μια γραφική έκφραση, οι μαθητές δείχνουν την εντύπωση τους για την παρατηρούμενη κατασκευή (π.χ. "έχει δυναμικό σχήμα", "έχει δαντελωτό σχήμα", "μοιάζει με κύμα" κλπ.).

Οι ομάδες αναφέρουν τις εργασίες που συμμετέχουν και τα αποτελέσματα της έρευνάς τους. Σε περαιτέρω συζητήσεις μεταξύ μαθητών και εκπαιδευτικών, θα συγκρίνουν τους τύπους ξερολιθιάς που εξετάστηκαν και τις διαφορές στη δομή και την υφή που παρατηρήθηκαν. Οι μαθητές προσδιορίζουν τις αιτίες των παρατηρούμενων διαφορών (τύπος υλικού, διαθέσιμη ποσότητα υλικού, σχήματα και μέγεθος λίθων, σκοπός της ξερολιθικής κατασκευής κλπ.)

(στη σχολική αίθουσα)

Συμπεράσματα Ο / Η εκπαιδευτικός ανακοινώνει μια νέα δραστηριότητα: όλοι μαζί θα συμμετάσχουν στο χτίσιμο μιας ξερολιθικής κατασκευής με τη βοήθεια ενός ντόπιου τεχνίτη. Με τον τεχνίτη θα ανταλλάξουν τις απαραίτητες πληροφορίες: Τι είδους ξερολιθική κατασκευή φτιάχνουν; Ποια θα είναι η χρήση της; Ποιο είναι το ύψος που επιθυμούν να έχει; Ποιο είναι το θεμέλιο του τείχους; Τι είδους πέτρα μπορεί να βρεθεί κοντά; Ποια θα είναι η έκθεση της κατασκευής στον άνεμο, στα νερά της βροχής; Τι εργαλεία χρειάζονται; Ποιες είναι οι πιο κοινές δυσκολίες και λάθη στην κατασκευή ξερολιθιών;